dinsdag 21 november 2023

Bezinning en verdieping. Muzikale verbeelding bij Rachmaninov en Reger

Muzikale verbeelding bij Rachmaninov en Reger
De Russische componist Sergej Rachmaninov en de Duitse componist Max Reger hebben zo op het eerste gezicht weinig met elkaar gemeen. Rachmaninov maakte vooral furore als componist en uitvoerder van zijn virtuoze pianowerken. Reger componeerde een enorm uitgebreid en veelzijdig oeuvre, waarvan tegenwoordig vooral de orgelwerken grote bekendheid genieten. Wat hen bindt is hun geboortejaar 1873, dit jaar dus precies anderhalve eeuw geleden. Maar er is ook een muzikale connectie. Allebei hebben ze zich laten inspireren door het mysterieuze schilderij Die Toteninsel van de symbolistische kunstenaar Arnold Böcklin (1827–1901). Daarop zien we een overledene die met een roeibootje naar het dodeneiland wordt overgebracht.
De confrontatie van Rachmaninov en Reger met het schilderij leverde twee totaal verschillende muziekstukken op. In beide gevallen is het resultaat huiveringwekkend, aangrijpend en welhaast filmisch te noemen. Het symfonisch gedicht dat Rachmaninov in 1909 componeerde draagt dezelfde titel als het schilderij. Vier jaar later volgde Reger met zijn Böcklin-suite, gebaseerd op vier schilderijen van Böcklin, waaronder Die Toteninsel. Vanzelfsprekend wordt het een avond met veel muziek. Naast een vergelijking van de twee toonzettingen op basis van Böcklins schilderij Die Toteninsel zal Willem Jan Cevaal een muzikaal beeld schetsen van Rachmaninov en Reger.

Inleider: Willem Jan Cevaal
Datum: Dinsdag 21 november, 20:00 uur
Plaats: Pauwehof
Contactpersoon: Annet Mourik